Gdy papież umiera, rozpoczyna się okres zwany „interregnum” - czas między śmiercią jednego papieża a wyborem następcy. Pierwszym krokiem jest oficjalne stwierdzenie śmierci przez lekarza papieskiego, a potem przez kamerlinga, czyli nadzorcę majątku i dochodów Watykanu.
Ważne, aby odnotować, że procedury po śmierci papieża zostały zmienione przez Jana Pawła II. Gdy umarł jego poprzednik – Jan Paweł I, obowiązywał jeszcze przestarzały ceremoniał, który nie podobał się Polakowi. Według starego zwyczaju, kamerling trzy razy wołał papieża jego imieniem nadanym podczas chrztu i delikatnie uderzał po czole srebrnym młoteczkiem. Jeśli przy trzecim razie nie odpowiadał, kamerling stwierdzał jego śmierć. Teraz ten ceremoniał został trochę unowocześniony.
Czytaj też: To on poinformował świat o śmierci papieża. Teraz stanął na czele Kościoła
Co dzieje się po tym, jak umiera papież?
Po potwierdzeniu, że nastąpił zgon, kamerling – obecnie to irlandzki kardynał Kevin Farrell - zamyka apartament papieski, co jest praktyką mającą na celu zapobieganie rabunkom, które niegdyś były powszechne. Złamane zostają również pierścień i pieczęć papieża, co symbolizuje koniec jego panowania, a także ma za zadanie zapobiec potencjalnym oszustwom lub fałszowaniu dokumentów. Z chwilą śmierci kamerling jako jeden z nielicznych nie traci swoich uprawnień, ale korzysta z nich aż do wyboru nowego papieża.
Pogrzeb musi odbyć się między czwartym a szóstym dniem po śmierci, a Kościół przewiduje dziewięć dni żałoby – ten okres nazywany jest również novemdiales. Nazwa wywodzi się z tradycji starożytnego Rzymu, gdzie dziewiąty dzień miesiąca był dniem pokutnym, poświęconym nabożeństwom za dusze zmarłych. Dzisiaj, w kontekście śmierci papieża, novemdiales to okres od jego pogrzebu do momentu, gdy kardynałowie elektorzy zgromadzą się w kaplicy Sykstyńskiej, aby rozpocząć konklawe i wybrać jego następcę.
Po śmierci papieża rozpoczyna się sede vacante, czyli okres bez papieża, który trwa do wyboru następcy. Kardynałowie-elektorzy (poniżej 80. roku życia) są wzywani do Rzymu, gdzie zwoływane jest konklawe, które zbiera się w Kaplicy Sykstyńskiej w ścisłej izolacji od świata zewnętrznego.