Rekordowe kontrole i miliony odzyskane przez ZUS
Zakład Ubezpieczeń Społecznych w pierwszym półroczu 2025 roku przeprowadził aż 227 tysięcy kontroli zwolnień lekarskich. Efekt? Do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wróciło ponad 150 milionów złotych. To o 33 miliony więcej niż w analogicznym okresie 2024 roku. ZUS nie tylko wstrzymał wypłatę 14,8 tysiąca zasiłków na kwotę ponad 22 milionów złotych, ale także obniżył świadczenia po ustaniu zatrudnienia o 128,3 miliona złotych.
Zwolnienie lekarskie to nie urlop
ZUS przypomina, że zwolnienie lekarskie nie jest czasem wolnym, który można wykorzystać na dodatkową pracę czy wyjazd na wakacje. To okres przeznaczony na powrót do zdrowia i regenerację organizmu. Osoby przebywające na L4 mogą wykonywać jedynie podstawowe czynności życia codziennego, takie jak wizyta u lekarza, zakupy spożywcze czy wyjście do apteki. Każde inne aktywności, zwłaszcza praca zarobkowa, mogą skutkować utratą prawa do zasiłku.
Jak wygląda kontrola ZUS?
ZUS prowadzi dwa rodzaje kontroli:
• kontrola orzekania o czasowej niezdolności do pracy – przeprowadzana przez lekarza orzecznika, który może wezwać ubezpieczonego na badanie, zażądać dokumentacji medycznej lub skierować na dodatkowe konsultacje.
• Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego – sprawdzana przez pracowników ZUS lub pracodawców, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 osób.
W pierwszym półroczu 2025 roku przeprowadzono ponad 157 tysięcy kontroli orzekania, z czego 6,7 tysiąca zakończyło się wystawieniem zaświadczenia korygującego. W przypadku nieprawidłowości ZUS może wstrzymać wypłatę świadczenia, a nawet żądać zwrotu już wypłaconych pieniędzy.
Najczęstsze nadużycia – od wakacji po pracę w salonie
ZUS ujawnia coraz więcej przypadków nieprawidłowego wykorzystywania zwolnień lekarskich.. Przykłady? Osoba zwiedzająca kraje europejskie podczas zwolnienia, fryzjerka obsługująca klientów w domu, kosmetyczka pracująca w salonie czy mężczyzna dorabiający jako kierowca. ZUS nie ma litości – w takich przypadkach świadczenia są natychmiast wstrzymywane.
Co grozi za nadużycie zwolnienia lekarskiego?
Jeśli ZUS stwierdzi, że zwolnienie lekarskie było wykorzystywane niezgodnie z przeznaczeniem, może odmówić prawa do zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego za cały okres zwolnienia. W przypadku już wypłaconych świadczeń, ubezpieczony musi je zwrócić. Warto pamiętać, że kontrola może dotyczyć każdego – zarówno pracowników, jak i osób prowadzących działalność gospodarczą.
ZUS nie odpuszcza
ZUS zapowiada dalsze kontrole i przypomina: zwolnienie lekarskie to nie sposób na dorobienie do pensji czy wyjazd na urlop. Każdy przypadek nadużycia może skończyć się utratą świadczenia i koniecznością zwrotu pieniędzy.
